Grupa kapitałowa składa się z jednostki dominującej oraz jednostek podporządkowanych. Stopień podporządkowania może być zróżnicowany (wyróżnia się następujące rodzaje podporządkowania, odwołując się do ustawy o rachunkowości: kontrola, współkontrola, znaczący wpływ). Zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz MSSF, jednostki dominujące są zobligowane do sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Co więcej, w ramach danej grupy kapitałowej, na czele której stoi określona jednostka dominująca, mogą występować jednostki dominujące niższego szczebla, tworzące swoje własne grupy kapitałowe. Jak widać, stopień powiązań może być zróżnicowany i dość skomplikowany. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie tematyki transakcji dokonywanych w ramach grupy kapitałowej. Nie da się bowiem ukryć, iż możliwość dokonywania różnego rodzaju transakcji w ramach grupy kapitałowej jest często istotnym, jeśli nie głównym powodem tworzenia tych grup.
Wśród transakcji dokonywanych w ramach grupy kapitałowej przede wszystkim wyróżnia się:
- sprzedaż/kupno usług, które stanowią przychód/koszt w okresie,
- sprzedaż/kupno usług, które stanowią przychód i koszt dla jednej strony oraz podlegają aktywowaniu w bilansie drugiej strony (np. jako poniesione nakłady inwestycyjne na środki trwałe),
- sprzedaż/kupno zapasów i środków trwałych, które stanowią przychód i koszt dla jednej strony oraz podlegają aktywowaniu w bilansie drugiej strony,
- udzielenie pożyczki w ramach grupy kapitałowej i naliczenie odsetek od tej pożyczki za dany okres (należności i zobowiązania z tytułu pożyczki na dzień bilansowy; przychód finansowy u jednej strony, zaś u drugiej strony koszt finansowy lub aktywowanie kwoty odsetek jako np. elementu nakładów inwestycyjnych na środki trwałe),
- emisja papierów wartościowych (obligacji, weksli) w ramach grupy kapitałowej – scenariusze analogiczne jak dla pożyczki,
- podwyższenie kapitału przez jednostkę podporządkowaną i objęcie udziałów z nowej emisji przez jednostkę dominującą/inną jednostkę podporządkowaną,
- sprzedaż/kupno istniejących udziałów kapitałowych pomiędzy jednostkami należącymi do grupy kapitałowej,
- stosowanie cash pool (cash pooling) w ramach grupy kapitałowej – cash pool polega na skoncentrowaniu środków z indywidualnych rachunków bankowych jednostek z grupy uczestniczących w systemie, w celu ich łącznego zarządzania przy wykorzystaniu efektu skali. Dzięki temu wynik odsetkowy uczestników systemu cash pool jest zdecydowanie korzystniejszy od rezultatów indywidualnego inwestowania nadwyżek i indywidualnego ponoszenia kosztów finansowania przez poszczególne jednostki. Zaletą cash pool jest więc możliwość koncentracji środków oraz kompensowania przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych jednostek. Dzięki takiej konstrukcji następuje minimalizowanie kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy.
Pozostałe 74% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
