Operacje zbycia aktywów finansowych występują powszechnie w naszej rzeczywistości gospodarczej. Tego typu transakcje trzeba prawidłowo rozliczyć w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym (jednostkowym i skonsolidowanym).

Można wyróżnić następujące grupy transakcji na aktywach finansowych:

  • sprzedaż mniejszościowego pakietu akcji (zwykle do 20%),
  • sprzedaż akcji lub udziałów jednostce stowarzyszonej (od 20% do 50%),
  • sprzedaż akcji lub udziałów jednostce zależnej (powyżej 50%)

W sprawozdaniu jednostkowym rozliczenie transakcji jest dość proste: koszt transakcji stanowi aktualna wartość netto aktywów finansowych (cena nabycia lub cena nabycia pomniejszona o odpisy aktualizujące, jeśli miały miejsce w przeszłości). W sprawozdaniu skonsolidowanym sprawa się komplikuje, gdyż obowiązują inne zasady dla jednostek podporządkowanych w zakresie ustalania kosztu zbytych aktywów finansowych. Jedynie cena sprzedaży (przychód) jest taka sama w obu sprawozdaniach.

Sprzedaż mniejszościowego pakietu akcji (zwykle do 20%)

Wynik na zbyciu pakietu mniejszościowego jest taki sam w sprawozdaniu jednostkowym i skonsolidowanym, nie ma różnic w zasadach ustalania zysku (lub straty) na sprzedaży.

Sprzedaż akcji (udziałów) jednostce stowarzyszonej (od 20% do 50%)

Udziały w jednostkach stowarzyszonych są wyceniane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą praw własności. Znaczący wpływ na inną jednostkę oznacza niemającą charakteru sprawowania kontroli lub współkontroli zdolność jednostki dominującej do wpływania na politykę finansową i operacyjną jednostki podporządkowanej.

W związku ze stosowaniem metody praw własności w sprawozdaniu skonsolidowanym rozpoznawane są udziały w zyskach (stratach) jednostki stowarzyszonej w zależności od generowanych przez nią wyników finansowych. W jednostkowym sprawozdaniu finansowym nic się nie dzieje do momentu sprzedaży udziałów (można jedynie utworzyć odpis aktualizujący z tytułu trwałej utraty wartości), natomiast w sprawozdaniu skonsolidowanym wyniki są rozpoznawane niejako „na bieżąco”:

  • jeśli jednostka stowarzyszona generuje zyski, w sprawozdaniu skonsolidowanym jest rozpoznawany udział w tym zysku (WN Akcje/udziały w j. stowarzyszonych oraz MA Wynik finansowy),
  • jeśli jednostka stowarzyszona generuje straty, w sprawozdaniu skonsolidowanym jest rozpoznawany udział w tej stracie (MA Akcje/udziały w j. stowarzyszonych oraz WN Wynik finansowy).

 

Pozostałe 88% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.

Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.

Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułu

Możesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.

Ulubione Drukuj

Zobacz również

Tekst otwarty nr 06/2025

Obowiązek wystawiania faktur w KSeF a unijny pakiet ViDA

Obowiązek wystawiania faktur w KSeF a unijny pakiet ViDA

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to system teleinformatyczny, który umożliwia wystawianie i otrzymywanie faktur drogą elektroniczną (faktur ustrukturyzowanych). Będzie on obowiązkowy dla podmiotów dużych (czyli dla przedsiębiorców, których wartość sprzedaży wraz z kwotą podatku przekroczy w 2025 r. 200 mln zł) od 1 lutego 2026, natomiast od 1 kwietnia 2026 r. dla wszystkich podmiotów. Podczas gdy przedsiębiorstwa przygotowują się do e-fakturowania w KSeF, na szczeblu unijnym ustalane są zasady dotyczące pakietu ViDA (VAT in the Digital Age). ViDA to unijny pakiet opracowany przez Komisję Europejską. Jego głównym celem jest zapewnienie efektywnego i sprawiedliwego poboru podatku VAT od firm oferujących towary lub usługi online klientom w Unii Europejskiej, niezależnie od miejsca, w którym znajduje się ich siedziba.

Czytaj więcej

Darowizna w księgach rachunkowych

Darowizna w księgach rachunkowych

Zasadniczym celem udzielania darowizn jest wsparcie osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej lub organizacji o charakterze społecznym. Darowizna może obejmować m.in. gotówkę, produkty, surowce, a także składniki majątku trwałego. Może ona również przyjąć formę nieodpłatnego wykonania usług na rzecz podmiotu trzeciego. Przepisy podatkowe korzystnie odnoszą się do takich działań, umożliwiając darczyńcy obniżenie podstawy opodatkowania poprzez zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodu. Co więcej, działania tego rodzaju sprzyjają budowaniu pozytywnego wizerunku firmy i wzmacniają zaufanie partnerów biznesowych. Trzeba jednak pamiętać, że kluczowym elementem darowizny pozostaje jej nieodpłatny charakter. Ujęcie rachunkowe darowizny dokładnie reguluje art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h ustawy o rachunkowości, w którym ustawodawca określił rodzaj kosztu darczyńcy lub też przychodu obdarowywanego w przypadku przekazania darowizny. Nieodpłatne przekazanie aktywów, którymi mogą być zarówno środki trwałe, jak i środki pieniężne czy też towary lub materiały, ewidencjonujemy w księgach rachunkowych jako pozostałe koszty lub przychody operacyjne, czyli koszty i przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.