Niniejszy artykuł omawia założenia oraz przykład wielostopniowego prezentowania informacji wynikowych o kosztach i rentowności klientów z wykorzystaniem koncepcji pięciu podstawowych poziomów kosztów (PPPK) oraz założeń zasobowo-procesowego rachunku kosztów (ZPRK/RPCA)1.

Controlling kosztów i rentowność klientów

Wielostopniowość i istotność kosztów

Ponieważ nie wszystkie decyzje menedżerskie powinny być oparte na informacji o pełnym koszcie, to istotne jest zapewnienie wynikowej rozdzielczości określonych poziomów kosztów oraz ich podziału na zmienne i stałe. Wielostopniowa prezentacja informacji wynikowej zakłada rozpatrywanie kosztów oraz wyników w ujęciu stopni, których zadaniem jest zapewnienie rozdzielczości informacji wynikowej i umożliwienie uznawania określonych zakresów informacji za istotne lub nieistotne dla rozważanego scenariusza decyzyjnego. Wielostopniowe prezentowanie informacji wynikowej jest szeroko stosowane zarówno w zaawansowanych koncepcjach rachunku kosztów, jak ZPRK/RPCA, RCA, ABC, GPK2, jak również w tradycyjnych modelach rachunku kosztów2.

Pięć podstawowych poziomów kosztów w ZPRK/RPCA

W zasobowo-procesowym rachunku kosztów koncepcja uzyskiwania informacji o poziomach kosztów określana jest jako „pięć podstawowych poziomów kosztów” (PPPK). Jest to podstawowa kategoria wynikowa przyjmowana w analizie kosztów i wielostopniowych marż pokrycia kosztów oraz jest ściśle powiązana ze strukturą zasobowo-procesowego rachunku kosztów.

Poszczególne poziomy kosztów mają za zadanie rozdzielić koszty przedsiębiorstwa w zależności od poziomu zarządzania produktami i klientami (Tabela 1).

Tabela 1. Podstawowe zakresy kosztów ujmowane w pięciu podstawowych poziomach kosztów (PPPK). Źródło: T.M. Zieliński, Zasobowo-procesowy…, dz. cyt., s. 620.

Poziom kosztu

Zakres kosztów

Koszty poziomu produktu

Koszty bezpośrednio związane z wytwarzaniem produktów, świadczeniem usług oraz nabyciem towarów.

Koszty poziomu grupy produktowej

Koszty ogólne utrzymania, rozwoju i marketingu grup produktowych/usługowych.

Koszty poziomu klienta

Koszty bezpośrednio związane z obsługą sprzedażową, marketingową, logistyczną i posprzedażową klientów.

Koszty poziomu segmentu klienta

Koszty ogólne utrzymania, rozwoju i marketingu kierunkowane na segmenty klientów, regiony sprzedaży lub kierunkowane do grup potencjalnych klientów.

Koszty poziomu przedsiębiorstwa

Koszty ogólne zarządzania przedsiębiorstwem, np. koszty zarządu, rady nadzorczej, koszty udziału w grupach kapitałowych itp.

Podkreślić należy, że przedstawioną wielostopniowość pięciu podstawowych poziomów kosztów dopełnia podział tych poziomów na koszty zmienne i stałe. Jest to rezultat odrębnego śledzenia rozliczeń kosztów zmiennych i stałych w całym modelu controllingowym ZPRK, co w kontekście analizy kosztów i rentowności klientów pozwala na pogłębioną analizę kosztów marginalnych ich obsługi3.

Pozostałe 84% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.

Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.

Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułu

Możesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.

Ulubione Drukuj

Zobacz również

Metody wyceny aktywów własnych

Metody wyceny aktywów własnych

Wycena inwestycji jest dobra tylko wtedy, kiedy obie strony transakcji wyjdą na niej win-win. Żeby tak jednak było, obie strony działające w otoczeniu gospodarczym powinny posiadać taką samą informację, wolną od zniekształceń. Oczywiście wiemy, że tak nie jest i tak naprawdę któraś ze stron musi zawsze okazać się w dłuższej perspektywie lekko pokrzywdzona. Co zrobić, by nie być po tej gorszej stronie inwestycji? Trzeba nauczyć się kilku podstawowych metod wyceny własnych aktywów.

Czytaj więcej
Tekst otwarty nr 11-12/2023

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Członek zarządu Controlling Systems o tym, jak zmieniał się controlling w Polsce na przestrzeni ostatnich 20 lat, nowych wyzwaniach oraz szansach dla rozwoju systemów controllingowych i znaczeniu czynnika ludzkiego w rozwoju controllingu.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.