Biura rachunkowe odgrywają kluczową rolę w zarządzaniu finansami firm, zapewniając obsługę w zakresie księgowości, podatków oraz innych usług związanych z finansami przedsiębiorstw. W związku z tym odpowiedzialność biur rachunkowych jest niezwykle istotnym zagadnieniem, zarówno w kontekście prawnym, jak i etycznym. Odpowiedzialność ta ma szeroki charakter i obejmuje zarówno działania związane z błędami w rozliczeniach podatkowych, jak i z nieprzestrzeganiem przepisów dotyczących ochrony danych osobowych. W artykule zostanie omówiony zakres odpowiedzialności biur rachunkowych, podstawy prawne, jakie regulują te kwestie, oraz wyzwania, które stoją przed biurami rachunkowymi.
Definicja biura rachunkowego
Biuro rachunkowe to podmiot, który świadczy usługi w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych, rozliczeń podatkowych, obsługi kadrowo-płacowej oraz np. doradztwa podatkowego. W Polsce działalność biur rachunkowych jest regulowana przez szereg przepisów prawnych, w tym ustawę o rachunkowości, ustawę o doradztwie podatkowym oraz przepisy dotyczące ochrony danych osobowych. Usługi świadczone są na podstawie zawartej umowy z klientem, w której to określony jest też zakres świadczonych usług. W zależności od oferty konkretnego biura katalog świadczonych usług może się różnić. Biura rachunkowe, wychodząc naprzeciw potrzebom swoich klientów, oferują szereg dodatkowych usług, takich jak np.: wypełnianie wniosków kredytowych, wypełnienie wniosków o dotacje, windykację należności oraz analizy finansowe. Wybierając biuro rachunkowe, przedsiębiorca powinien zwrócić szczególną uwagę na zapisy w umowie regulującej współpracę, ponieważ w przypadku ewentualnych błędów głównie na jej podstawie będzie mógł dochodzić swoich roszczeń. Umowa o prowadzenie ksiąg z biurem rachunkowym reguluje zobowiązania obu stron, a biuro rachunkowe odpowiada za prawidłowe wykonywanie swoich obowiązków, w tym za prowadzenie ksiąg zgodnie z prawem i zapisami umowy. Klient nie powinien zapominać, że podpisanie umowy nie zwalnia go z odpowiedzialności za poprawne rozliczenia z takimi organami jak urząd skarbowy czy Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Umowa zawarta z biurem rachunkowym jest umową o dochowaniu staranności przez obie strony. Biuro jako zleceniobiorca zobowiązuje się do pewnych czynności, ale przedsiębiorca również ma swoje obowiązki. Ważne jest, aby umowa o prowadzenie ksiąg wyraźnie regulowała zakres obowiązków, odpowiedzialności i zasady współpracy obu stron. Właściciel biura rachunkowego musi mieć pełną zdolność do czynności cywilnoprawnych oraz nie może być karany, to samo dotyczy pracowników tej instytucji. Biuro zobowiązane jest także posiadać ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Mówi o tym art. 79 ustawy o rachunkowości.
Odpowiedzialność cywilna biur rachunkowych
Odpowiedzialność biur rachunkowych występuje na dwóch płaszczyznach prawnych. Są nimi odpowiedzialność cywilna oraz odpowiedzialność karna. Odpowiedzialność cywilna to niewywiązanie się z zawartej umowy z klientem poprzez błędne i nienależyte wykonywanie obowiązków. Jednym z głównych obszarów odpowiedzialności cywilnej jest błędne prowadzenie ksiąg rachunkowych oraz błędy w sprawozdaniu finansowym.
Biura rachunkowe mogą ponosić odpowiedzialność za:
- nieprawidłowe klasyfikowanie transakcji gospodarczych,
- błędne obliczanie podatków (np. VAT, CIT, PIT),
- sporządzanie niezgodnych z rzeczywistością sprawozdań finansowych,
- niedopełnienie obowiązków wynikających z przepisów o rachunkowości.
Pozostałe 63% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuŹródło: Controlling i Rachunkowość Zarządcza nr 06/2025
