Zarządzanie ryzykiem na stałe wpisało się w kanon najlepszych metod i narzędzi stabilnego, ostrożnego i wiarygodnego zarządzania organizacjami. Współtworzy system zarządzania organizacją wraz z systemem zarządzania strategicznego i kontroli wewnętrznej. Poddaje się działaniu doskonalącemu (continous improvement) oraz podlega stałej ocenie audytu wewnętrznego.

Firma może osiągać mierzalne rezultaty na podstawie założonych celów co najmniej w dwojaki sposób: przez wykorzystywanie szans (kreowanie wartości) lub przez przeciwdziałanie zagrożeniom (świadome zarządzanie ryzykiem). Niniejsze porównanie standardów będzie rozwinięciem tej drugiej drogi osiągania celów strategicznych.

Od statycznych struktur ku dynamice procesów

W literaturze nie wskazano jednej definicji ryzyka. Samo słowo „ryzyko” wykorzystywane jest interdyscyplinarnie i oscyluje wokół znaczenia słowa: „odważyć się”/„odważyć się na...”. Jest stanem jednocześnie systematycznym i specyficznym, zwykle stanem nieostrym (występującym z określoną częstością/częstotliwością/prawdopodobieństwem), pomiędzy obiektywizmem i subiektywizmem. Ryzyko zatem jest raczej procesem niż stanem otoczenia, tzn. bliżej mu do stanów stadialnych czy nieustalonych aniżeli do stanów pewnych, opisujących rzeczywistość a priori (dedukcyjnie). Jest stanem potencjalnym, możliwym do materializacji, zwiększającym szanse materializacji przy zaistnieniu określonych czynników ryzyka (risk factors). Ma to ogromne konsekwencje dla jego traktowania: od lekceważenia, poprzez niezobowiązujące deklaracje, ku świadomej odpowiedzialności za działania wolne i wielokierunkowe. Większość kierownictwa utożsamia ryzyko ze stratą, pesymizmem, nieprawidłowościami lub sztywnym, biurokratycznym wymogiem regulatora. Często mylone jest z niepewnością i godzone z brakiem wartości. Nie jest to podejście najlepsze, ale powszechnie identyfikowalne w biznesie, ponieważ „niepewnością” nie da się zarządzać (nie podlega pomiarowi) i łatwiej jest utożsamiać z nią wszelkie decyzje – łatwiej pogodzić się z jej subiektywizmem, podczas gdy ryzykiem można, trzeba i należy zarządzać w sposób staranny i mierzalny i udokumentowany.

Przegląd standardów

Standardy generalnie dzielimy na krajowe i branżowe. Standardy branżowe regulują typy rynków, które są związane z zarządzaniem ryzykiem finansowym, kredytowym, kursowym, walutowym, operacyjnym i wieloma innymi. Wśród standardów branżowych dominują standardy wydawane przez regulatorów, np.: BASEL II/III, Solvency, CRD IV czy rekomendacje KNF. Wśród standardów krajowych są to standardy USA i standardy brytyjskie. Ale również instytucje nadzorcze krajów Europy albo włączały pojęcie ryzyka do prawodawstwa (vide Polska, Belgia), albo tworzyły własne, lokalne regulacje, które z niemałym oporem integrowały do standardów innych krajów (Francja, niemiecki BAFIN, Turnbull Report, CoCo, King Report, King III). Inny podział standardów proponuje ISO. Klasyfikuje standardy pod dwoma kryteriami: obligatoryjności i zakresu stosowania. W pierwszym kryterium rozróżnia standardy obligatoryjne (np. certyfikowalne normy typu A) oraz te, które są raczej wskazówkami, dobrymi praktykami lub mają charakter podręcznikowy (np. guidelines, normy typu B). Zakres stosowania – drugie kryterium dzieli standardy na tzw. generyczne i sektorowe. Standardy generyczne są wskazywane jako ogólne zasady zarządzania ogólnymi, ponadbranżowymi procesami, np.: ryzyko, ochrona środowiska, bezpieczeństwo, zdrowie, praca. Standardy sektorowe dotyczą poszczególnych sektorów i ich specyficznych uwarunkowań (prawnych lub rynkowych). Określone sektory gospodarki (przemysłu) są nie tylko regulowane sztywnymi przepisami prawa, ale również standardami, które mają ścisłe znaczenie i zastosowanie (często weryfikowalne, kontrolowalne i optymalizowane). Da się zauważyć, iż standardy generyczne lub wskazówki mają charakter tzw. standardów wysokiego poziomu ogólności (high-level structure standard), podczas gdy standardy branżowe są standardami głęboko definiującymi specyfikę sektora lub branży. (Patrz: rysunek)

Pozostałe 66% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.

Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.

Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułu

Możesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.

Ulubione Drukuj

Zobacz również

Metody wyceny aktywów własnych

Metody wyceny aktywów własnych

Wycena inwestycji jest dobra tylko wtedy, kiedy obie strony transakcji wyjdą na niej win-win. Żeby tak jednak było, obie strony działające w otoczeniu gospodarczym powinny posiadać taką samą informację, wolną od zniekształceń. Oczywiście wiemy, że tak nie jest i tak naprawdę któraś ze stron musi zawsze okazać się w dłuższej perspektywie lekko pokrzywdzona. Co zrobić, by nie być po tej gorszej stronie inwestycji? Trzeba nauczyć się kilku podstawowych metod wyceny własnych aktywów.

Czytaj więcej
Tekst otwarty nr 11-12/2023

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Rozwijamy się z naszymi klientami i dla naszych klientów

Członek zarządu Controlling Systems o tym, jak zmieniał się controlling w Polsce na przestrzeni ostatnich 20 lat, nowych wyzwaniach oraz szansach dla rozwoju systemów controllingowych i znaczeniu czynnika ludzkiego w rozwoju controllingu.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.