Kalkulacja kosztów wytworzenia produktu bądź realizacji usługi, stanowi jeden z kluczowych elementów systemu rachunku kosztów przedsiębiorstwa. Dostarczana dzięki niej informacja jest wykorzystywana w trakcie realizacji funkcji rachunkowości finansowej i zarządczej.

Klucze rozliczeniowe w kalkulacji kosztu jednostkowego ‒ szanse i zagrożenia

Błędna kalkulacja prowadzi do nieprawidłowej wyceny zapasów i kosztów sprzedanych produktów czy świadczonych usług. Dokonywana na jej podstawie zła ocena kosztochłonności stanowi pierwszy krok w kierunku niewłaściwych wyborów decyzyjnych. Jak więc skonstruować taki system rachunku kosztów, a w nim model kalkulacji kosztu jednostkowego, który w zgodzie z zasadami rachunkowości finansowej będzie również realnie wspomagał kierownictwo jednostki w realizacji funkcji zarządczych? Szczególną rolę w dążeniu do osiągnięcia tak sformułowanego celu odgrywają klucze rozliczeniowe, tj. wielkości przyjęte jako kryteria, służące do określenia proporcji podziału kosztów pośrednich w przekroju wyodrębnionych obiektów kalkulacji.

Kalkulacja kosztu wytworzenia produktu w systemie rachunkowości finansowej

Proces kalkulacji polega na wycenie produkowanych dóbr bądź świadczonych usług według ich kosztu wytworzenia. Koszty wytworzenia przypisywane są najczęściej wskazanej jednostce fizycznej, takiej jak na przykład tona czy sztuka. W przypadku, gdy w przedsiębiorstwie wytwarzane są zróżnicowane produkty, gdzie znaczna część prac ma charakter niepowtarzalny, a w rezultacie proces kalkulacji jest bardziej złożony, oddzielnie obliczany jest koszt wytworzenia każdej jednostki kalkulacyjnej – na przykład zlecenia. Do kosztów bezpośrednich zlecenia doliczana jest odpowiednia część kosztów pośrednich wydziałowych (kalkulacja doliczeniowa). W sytuacji, gdy w przedsiębiorstwie produkowane są wyroby jednolite o zbliżonym nakładzie kosztów na jednostkę kalkulacyjną, a proces produkcyjny jest zestawem powtarzających się czynności, stosuje się prostsze metody kalkulacji, tj. kalkulację podziałową.

Proces kalkulacji jest zdeterminowany przez cel obliczania kosztów. Można tu wyróżnić:

  • proces kalkulacji wartości zapasów,
  • proces kalkulacji planowanego i zrealizowanego kosztu jednostkowego,
  • proces kalkulacji kosztu jednostkowego wykorzystywany w rachunkach problemowych.

Zgodnie z Ustawą o rachunkowości do kosztów wytworzenia produktu zaliczane są koszty bezpośrednie oraz uzasadniona część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Do kosztów bezpośrednich zalicza się: wartość materiałów zużytych bezpośrednio w procesie wytwarzania, związane z nim koszty przetworzenia oraz pozyskania oraz inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do odpowiedniej postaci i miejsca, w jakim się znajduje w dniu wyceny.

Za uzasadnioną część kosztów pośrednich należy uznać odpowiednią do okresu wytwarzania produktu część kosztów pośrednich, tj. zmienne pośrednie koszty produkcji oraz taką część stałych, pośrednich kosztów produkcji, która odpowiada poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Jak określić normalny poziom wykorzystania produkcji?

Pozostałe 83% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.

Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.

Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułu

Możesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.

Ulubione Drukuj

Zobacz również

Rezerwa ‑ ujęcie księgowe i biznesowe

Rezerwa - ujęcie księgowe i biznesowe

Jednym z podstawowych elementów zobowiązań i pasywów są rezerwy, które tworzymy w ściśle określonych warunkach. Rezerwy są szczególnie ważne, również ze względu na dynamiczną sytuację za naszą wschodnią granicą, dlatego warto przyjrzeć się bliżej sposobom tworzenia rezerw, jak również sprawdzić, czy robimy to prawidłowo i zgodnie z prawem. Musimy też myśleć o dwóch podejściach do rezerw – rachunkowym i biznesowym, są one w pewnych momentach zbieżne.

Czytaj więcej

ASB proposals for measuring goodwill impairment

ASB proposals for measuring goodwill impairment

This column has previously looked at the issues surrounding goodwill impairment, following the progress of the International Accounting Standards Board (IASB) as it tries to solve a seemingly impossible puzzle. This has rumbled on for many years, and no matter which way the IASB twists the Rubik’s cube, it seems no closer to being solved.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.