Od lat trwa postępujący proces dostosowania polskich przepisów do regulacji międzynarodowych w zakresie rachunkowości. Zaobserwować można także fakt, że zarówno krajowe jak również międzynarodowe przepisy ulegają ciągłym zmianom. Nadal jednak pozostają różnice pomiędzy tymi regulacjami a to powoduje inną prezentację odpowiednich wartości w sprawozdaniach finansowych.

Materiał powstał przy współpracy z partnerem:

Skrivanek

Rosnąca globalizacja inwestycji i pozyskiwania kapitału powoduje, że inwestorzy są coraz bardziej zainteresowani inwestycjami zagranicznymi. Te procesy stanowią i będą stanowić główny czynnik stymulujący prace nad jednolitymi standardami rachunkowości. Inwestycje zagraniczne oraz sporządzanie sprawozdań finansowych byłyby w znacznym stopniu ułatwione i łączyłyby się z niższymi kosztami, gdyby poszczególne kraje stosowały jednolite podejście księgowe1.

Podstawowym aktem regulującym zasady rozliczeń podmiotów gospodarczych w Polsce jest ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r tekst jednolity. Dz. U. z 2013 poz. 330 (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2015 r., poz. 1893)

Art. 1. Zakres regulacji Ustawa określa zasady rachunkowości, tryb badania sprawozdań finansowych przez biegłych rewidentów oraz zasady wykonywania działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Art. 2. Stosowanie przepisów ustawy 1. Przepisy ustawy o rachunkowości, zwanej dalej „ustawą”, stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

  1. spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;
  2. osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro;2.

Spółki prawa handlowego, osoby fizyczne osiągające przychody co najmniej 1 200 000 euro w przeliczeniu na polską walutę za poprzedni rok obrotowy oraz inne wymienione w Art. 2 ustawy podmioty, mające siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium kraju, sporządzają sprawozdanie finansowe na podstawie ustawy.

Hierarchię stosowania przepisów dla podmiotów gospodarczych stosujących ustawę o rachunkowości wyznacza:

Art. 10 ust.3 UoR. W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego, jednostki, inne niż wymienione w art. 2 ust. 3, mogą stosować MSR.

Art. 45. UoR Sprawozdania finansowe sporządzane zgodnie z MSR

1a. Sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą być sporządzane zgodnie z MSR.

1b. Sprawozdania finansowe jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR, mogą być sporządzane zgodnie z MSR.

1c. Decyzję w sprawie sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR, przez jednostki, o których mowa w ust. 1a oraz 1b, podejmuje organ zatwierdzający.

1d. Organ zatwierdzający może podjąć decyzję w sprawie zaprzestania stosowania MSR przy sporządzaniu sprawozdań finansowych przez jednostki w przypadku ustania okoliczności, o których mowa w ust. 1a i 1b.

1e. Sprawozdania finansowe oddziałów przedsiębiorcy zagranicznego mogą być sporządzane zgodnie z MSR, jeżeli przedsiębiorca ten sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR.

Ponieważ sprawozdania jednostek mogą być sporządzane na podstawie ustawy o rachunkowości lub zgodnie z zasadami MSR tabela przedstawia przegląd różnic.

Przykład 1.

Spółka LUXUS w dniu 6 grudnia 2015r. kupiła maszynę produkcyjną w cenie 380 000,00 PLN. Roczna stawka amortyzacji 20 %.Metoda amortyzacji liniowa. Po 5 latach zamierza sprzedać maszynę za kwotę 60 000,00 PLN

Dokonać rozliczenia operacji :

  1. Zgodnie z ustawą o rachunkowości
  2. Zgodnie z zasadami MSR

Wariant 1.Spółka sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości

W polityce rachunkowości spółki zapisano, że środki trwałe amortyzowane są zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, czyli od miesiąca następującego po miesiącu przyjęcia do użytkowania.

Amortyzacja od stycznia 2016r.

W każdym roku

380 000.00 x 20% = PLN 76 000.00 PLN

Wariant 2.Spółka sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR

Amortyzacja od grudnia 2015r.

Ustalamy podstawę

380 000.00 – 60 000.00 = PLN 320 000.00

W grudniu 2015r.

320 000.00 x 20% = 64 000.00 / 12 = 5 333.33

W następnych latach amortyzacja w wysokości 64 000.00 PLN

Tabela 1. Wybrane różnice pomiędzy USTAWĄ O RACHUNKOWOŚCI a MSR

L.p.

Opis

Ustawa o rachunkowości / KSR

MSR / MSSF

1

Prezentacja sprawozdań finansowych

Art.45 ustawy

MSR 1

   

Ściśle określona definicja sprawozdania finansowego. Części składowe:

  1. Bilans
  2. Rachunek zysków i strat ( wykazany zysk lub strata)
  3. Informacja dodatkowa obejmująca wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia a gdy sprawozdanie podlega obowiązkowi badania to:
    • Zestawienie zmian w kapitale(funduszu) własnym
    • Rachunek przepływów pieniężnych
    • Dołącza się sprawozdanie z działalności jednostki

Jednostka może stosować różne nazwy załączników:

  1. Sprawozdanie z sytuacji finansowej na koniec okresu
  2. Sprawozdanie z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów (przyrost lub spadek aktywów netto w ciągu okresu, zmiany w kapitale pomiędzy początkiem a końcem)
  3. Sprawozdanie ze zmian w kapitale
  4. Sprawozdanie z przepływów pieniężnych

2

Zapasy

Art. 34 Ustawy

MSR 2

 

Wycena

Rozchód

Jednostki mogą dokonywać wyceny materiałów i towarów w cenach zakupu, jeżeli nie zniekształca to wartości aktywów lub w oparciu o cenę nabycia albo koszt wytworzenia

Można zastosować metody: FIFO, LIFO, średnioważoną

Tylko w oparciu o cenę nabycia lub koszt wytworzenia

Brak możliwości stosowania metody LIFO (ostatnie weszło, pierwsze wyszło )

3

Klasyfikacja i definicje rzeczowych aktywów trwałych

Art. 3 pkt. 15

MSR 16

 

Części składowe

Moment rozpoczęcia amortyzacji

Metody amortyzacji

Warunki zaliczenia środka do aktywów trwałych:

  1. Okres użyteczności ponad 1 rok
  2. Kompletny i zdatny do użytku
  3. Przeznaczony na potrzeby jednostki

Wyróżniane :

  1. Środki trwałe w budowie
  2. Zaliczki na środki trwałe w budowie

Nie są zaliczane do aktywów trwałych

Nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, czyli w następnym miesiącu

Między innymi metoda progresywna – odpisy zwiększają się na przestrzeni okresu użytkowania

Nie dokonuje się zmian raz ustalonych metod amortyzacji

Aktywa trwałe:

  1. Wykorzystywane przez czas dłuższy niż jeden okres sprawozdawczy
  2. Jednostka uzyska przyszłe korzyści ekonomiczne
  3. Cenę można ustalić w wiarygodny sposób

Nie ma wymogu kompletności

Nie zawiera takiego podziału, można dobrowolnie zastosować

Każda część składowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych, której cena nabycia lub koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całej pozycji jest amortyzowana oddzielnie.

W chwili gdy składnik rzeczowych aktywów trwałych jest dostępny do użytkowania

Metoda niedozwolona

Wskazuje weryfikację na koniec każdego roku finansowego i możliwość wprowadzenie zmian

4

Wartości niematerialne i prawne

Art.3 pkt.14

MSR 38

   

Nabyte przez jednostkę prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki a w szczególności: autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje i inne

Czas używania jest określony lub nieokreślony. Nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych od składników o nieokreślonym okresie użytkowania, przeprowadza się corocznie test na utratę wartości lub w sytuacji, gdy nastąpiły przesłanki tej utraty.

5

Prezentacja nieruchomości inwestycyjnych

Art. 3 pkt.17

MSR 40

   

Zaliczenie do inwestycji a w konsekwencji do środków trwałych

Zaliczenie do środków trwałych ale jest możliwość również do środków. obrotowych

Przypisy / Źródła / Podstawa prawna
  1. G.T.Bailey, K.Wild Deloitte & Touche Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w praktyce, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce. Warszawa 2000r.
  2. Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994r.( Dz.U. Nr 121, poz.591 z późn.zm).

Możesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.

Zobacz również

Tekst otwarty nr 67/2020

"Kurs wiedzy o winie" w ofercie dla firm

„Kurs wiedzy o winie” autorstwa Kevina Zraly’ego to legendarny podręcznik wiedzy o winie, którego walory doceniają zarówno początkujący, jak i prawdziwi eksperci. Do dziś jest to najlepiej sprzedająca się książka poświęcona tematyce wina (ponad 3 miliony sprzedanych egzemplarzy!). Nowe wydanie to 450 stron rzetelnej wiedzy o winie, podanej w przystępnej i atrakcyjnej formie. Książka będzie doskonałym prezentem dla kontrahentów i współpracowników.

Czytaj więcej

Zabawa guzikami

Niedawno w windzie byłem mimowolnym świadkiem zupełnie zwyczajnej, rodzinnej sytuacji. Ojciec z kilkulatkiem wybierali się gdzieś wspólnie, więc potencjalnie dość sielski był to obrazek, szczególnie że ojcowie często (choć nie zawsze) w tej kwestii zawodzą, bo jak mówi potoczna prawda „zarobieni są”. Czar jednak prysł, gdyż rodzinna interakcja, którą – podkreślam – mimowolnie obserwowałem, przypominała bardziej wojskową musztrę.

Czytaj więcej

Polecamy

Przejdź do

Partnerzy

Reklama

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.